Partnerzy serwisu:
Jedną z form wynagrodzenia za wykonane prace jest forma ryczałtowa. Polega ona na tym, że wykonawca zobowiązuje się do wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z dokumentacją projektowo-techniczną.

Wynagrodzenie ryczałtowe polega, na jednoznacznym uzgodnieniu z góry przy zawieraniu umowy sztywnej kwoty tytułem ostatecznie określonej wartości należnej za całość prac, bez podziału na poszczególne składniki wynagrodzenia. Wysokość wynagrodzenia jest z góry określana i nie ulega zmianie.

Wykonawca nie może żądać jej podwyższenia, nawet, jeśli w momencie zawarcia umowy nie można było przewidzieć rozmiarów lub kosztów prac. Taki rodzaj wynagrodzenia jest ryzykowny dla Wykonawcy, ponieważ może okazać się nieopłacalny. Wynagrodzenie ryczałtowe może być podwyższone przez sąd, ale tylko wtedy, gdy wykonanie dzieła groziłoby Wykonawcy rażącą stratą.

Sąd może podwyższyć ryczałt lub rozwiązać umowę. Art. 632. kodeksu cywilnego stanowi, że jeżeli strony umówiły się o wynagrodzenie ryczałtowe, przyjmujący zamówienie nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia, chociażby w czasie zawarcia umowy nie można było przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac.

Jeżeli jednak wskutek zmiany stosunków, której nie można było przewidzieć, wykonanie dzieła groziłoby przyjmującemu zamówienie rażącą stratą, sąd może podwyższyć ryczałt lub rozwiązać umowę. Stanowisko to potwierdzają także wyroki. Rażąca strata nie musi być równoznaczna z zachwianiem takiej kondycji czy z groźbą upadłości firmy. Chodzi o rażącą stratę poniesioną w ramach konkretnego stosunku prawnego, wyznaczonego zawartą umową w sprawie zamówienia publicznego. Pewna gmina zorganizowała postępowanie na założenie ewidencji budynków i lokali oraz opracowanie mapy ewidencji gruntów. Podpisano umowę ze spółką.

W kontrakcie strony ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe. Umowa przewidywała, że w obiekcie, którego dotyczyła ewidencja, będzie 774 budynków. Zamawiający zastrzegł jednak, że dane te są przybliżone i mogą ulec zmianie. Umowa wskazywała również kary umowne, na wypadek gdyby wykonawca nieterminowo wykonał prace. Podczas realizacji zamówienia okazało się, że budynków w obiekcie jest znacznie więcej, niż wskazano w umowie, bo aż 1666.

Taki stan rzeczy spowodował przedłużenie robót i opóźnienie ich odbioru przez zamawiającego. Realizacja powyższego zadania groziła wykonawcy rażącą stratą, dlatego skierował ona sprawę do sądu a ten zdecydował o podwyższeniu ryczałtu. Takie stanowisko w podobnej sprawie zajął także Sąd Najwyższy (sygn. V CSK 251/06)