Partnerzy serwisu:
W praktyce mogą zaistnieć sytuacje, w których zamawiający będzie zmuszony odstąpić od umowy. W myśl art.145 ustawy w razie zaistnienia istotnej zmiany okoliczności powodującej, że wykonanie umowy nie leży w interesie publicznym, czego nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy, zamawiający może odstąpić od umowy w terminie 30 dni od powzięcia wiadomości o tych okolicznościach.

Powstaje wątpliwość co to znaczy, że "wykonanie umowy nie leży w interesie publicznym". Na pewno sam interes zamawiającego nie może być utożsamiany z interesem publicznym. Powołanie się na to, że wykonanie umowy nie leży w interesie publicznym może mieć miejsce np. wtedy, gdy środki publiczne, którymi dysponuje zamawiający, w wyniku wykonania umowy zostałyby wykorzystane w sposób niewłaściwy. Odstąpienie od umowy będzie jednostronnym, skierowanym przez zamawiającego do wykonawcy oświadczeniem woli. Gdy wykonawca uzna, że odstąpienie zamawiającego od umowy jest nieuzasadnione (np. brak interesu publicznego), może wystąpić do sądu o ustalenie istnienia stosunku prawnego na podstawie art. 189 Kpc. Zgodnie z tym przepisem "powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny".

Zamawiający czasem nadużywają tego przepisu. Pewne miasto na Mazowszu w przetargu na opracowanie projektu budowy gimnazjum wybrało ofertę konsorcjum. Nie zawarło jednak z wykonawcą umowy, lecz niespodziewanie unieważniło przetarg. Powołało się na istotną zmianę okoliczności powodującą, że przeprowadzenie zamówienia nie leży w interesie publicznym. Nową okolicznością miała być możliwość zakupienia działki pod gimnazjum w innej lokalizacji, oraz trudna sytuacja gospodarcza. Według KIO zmiana okoliczności - w postaci zakupu działki - nie jest bezpośrednio powiązana z przedmiotem i terminem wykonania tego zamówienia, która powoduje, że dalsze kontynuowanie narusza interes publiczny. Nowa okoliczność stwarza co najwyżej możliwość zmiany lokalizacji. (sygn. akt KIO/UZP 176 /09).

Powodu odstąpienia od umowy muszą być obiektywne np. zniszczeniu uległ obiekt, który był remontowany, wobec powyższego nie ma możliwości kontynuowania prac. Jednak co zrobić w sytuacji kiedy wykonawca już część prac wykonał. Wtedy zgodnie z art. 145 ust.2 wykonawca może żądać wyłącznie wynagrodzenia należnego z tytułu wykonania części umowy.