Partnerzy serwisu:
Do końca 2025 roku w Końskich w województwie świętokrzyskim ma zostać wykonany odwiert geotermalny, który pozwoli sprawdzić, czy możliwe jest wykorzystanie wód podziemnych w energetyce.

Gmina Końskie rozstrzygnęła przetarg na wykonawcę odwiertu geotermalnego. Wykonaniem prac zainteresowane były dwie firmy. Wybrano ofertę firmy z Warszawy, która zaproponowała cenę niespełna 16 mln zł. Inwestycja uzyskała dofinansowanie w wysokości 13 mln zł z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Resztę dopłaci gmina ze swojego budżetu.

Poszukiwania wód geotermalnych w Końskich zaczną się przed wakacjami

– Zakładamy, że jeszcze przed latem wieża wiertnicza pojawi się na terenie dawnego składu opałowego przy miejskiej ciepłowni – powiedział Polskiej Agencji Prasowej burmistrz Końskich, Krzysztof Obratański.

Wybór miejsca odwiertu nie był przypadkowy. Jeśli poszukiwania wód geotermalnych zakończą się sukcesem, szybko będzie je można włączyć do lokalnego systemu grzewczego. Planowana głębokość odwiertu to 2150 metrów, ale z możliwością pogłębienia go do 2500 metrów.

Jak mówią urzędnicy, warunkiem opłacalności projektu jest uzyskanie wody o temperaturze co najmniej 50-55 stopni Celsjusza. Bardzo ważna będzie także wydajność wody – to musi być co najmniej 5 metrów sześciennych na godzinę. Odwiert ma zostać wykonany do końca 2025 roku. 

Końskie nie są jedyną gminą, która chce sięgnąć po wody termalne. W marcu w Poznaniu rozpoczęto badania sejsmiczne, których celem jest stworzenie szczegółowej mapy warstw geologicznych oraz potwierdzenie obecności zasobów gorącej wody na głębokości 1-2 kilometrów. Wyniki prac geologów dostarczą szczegółowej wiedzy na temat dalszego rozwoju projektu poznańskiej geotermii zainicjowanego w 2023 roku przez firmy Innargi i Veolia Energia Poznań we współpracy z miastem.

– Naszym strategicznym celem jest dekarbonizacja poznańskiego systemu ciepłowniczego do 2030 roku, czyli odejście od wykorzystania węgla do produkcji ciepła i energii elektrycznej. Jednym z projektów, który ma nam w tym pomóc, jest zastosowanie w ciepłownictwie złóż geotermalnych we współpracy z naszym partnerem – firmą Innargi. Ciepło pochodzące z wnętrza ziemi, które jest odnawialnym źródłem energii, ma szansę stać się częścią naszego zielonego miksu energetycznego – mówił Jakub Patalas, prezes Veolii Energii Poznań, cytowany w komunikacie na stronie Urzędu Miasta Poznań.

W Poznaniu pojawiły się białe worki. Pod nimi znajdują się geofony, wykorzystywane do badań sejsmicznych. Poznań, 18 marca 2025.
W Poznaniu pojawiły się białe worki. Pod nimi znajdują się geofony, wykorzystywane do badań sejsmicznych. Poznań, 18 marca 2025. Fot. Piotr Skórnicki / Agencja Wyborcza.pl

W Turku zakończono niedawno wiercenie drugiego otworu geotermalnego o głębokości 2665 m, który wraz z wcześniejszym otworem o głębokości 2200 m zasili budowaną ciepłownię. Uruchomienie inwestycji o wartości ponad 85 mln zł zaplanowano na 30 czerwca 2026 roku. Projekt zyskał dotację w wysokości 37 mln zł oraz pożyczkę (36,6 mln zł) z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 

Ciepłownia geotermalna ma obniżyć rachunki za ciepło mieszkańców miasta. W okresie wiosenno-jesiennym ma być jedynym źródłem ciepła. Będzie to prawdopodobnie jedenasta ciepłownia geotermalna w Polsce. Czynne są już ciepłownie w Zakopanem, Uniejowie, Stargardzie,Toruniu, Pyrzycach, Poddębicach, Mszczonowie. Ale szybciej niż ciepłownia w Turku, mają powstać zakłady w: Koninie, Kole i Sieradzu. 

Gminy chcą przyciągnąć turystów

Oszczędności to nie jedyny powód, dla jakiego gminy decydują się na poszukiwania wód geotermalnych. To także pomysł na przyciągnięcie turystów, co świetnie sprawdziło się np. w Uniejowie.  W 2008 roku otwarto tutaj Termy Uniejów z gorącymi solankami leczniczymi, które przyciągają turystów nie tylko z całej Polski. Podobne kompleksy są także m.in. w Mszczonowie czy Zakopanem.

Kolejne gminy chcą powtórzyć ten sukces. Wody geotermalne są także pod ziemią na terenie Grodźca w gminie Jasienica koło Bielska-Białej. Mówiło się o tym od wielu lat. Z analizy wykonanej przez prof. Juliana Sokołowskiego w 1999 roku wynikało, że woda może mieć między 70 a 90 st. Celsjusza.

W 2004 roku z myślą o wykorzystaniu wód gmina zakupiła działkę o powierzchni 5,5 ha. Jesienią 2023 roku na działce stanęło wysokie na 36 metrów urządzenie wiertnicze. Rozpoczęto wiercenia.

– Czekaliśmy na tę chwilę wiele lat, bo dotarcie do ciepłych źródeł może poszerzyć możliwości rozwoju całej naszej gminy, a nawet regionu – mówił wtedy wójt gminy Jasienica Janusz Pierzyna.

Gmina zdobyła na poszukiwania 15 mln zł z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Już na głębokości 1400 m woda miała temperaturę 46 stopni Celsjusza. Dzięki współpracy samorządu z kapitałem prywatnym w Jasienicy ma powstać ośrodek turystyki uzdrowiskowej, który będzie przyciągał turystów i dawał pracę. Ciepłe źródła mają stać się podstawą do wybudowania basenów termalnych z leczniczą wodą. 

Także Jaworze chce sięgnąć po wody geotermalne. Gmina zdecydowała się na rewitalizację odwiertu wód solankowych. Umowa na rewitalizację odwiertu geotermalnych wód solankowych w Jaworzu została podpisana w czerwcu 2024 r. w jaworzańskim Urzędzie Gminy. Przetarg na wykonanie inwestycji wygrała firma z Grabownicy Starzeńskiej. Wartość umowy to blisko 8 mln zł brutto.

–To kamień milowy w kierunku odzyskania statusu uzdrowiska. Jestem pełna optymizmu, że ta inwestycja przyniesie wiele korzyści dla gminy Jaworze – mówiła pani wójt Jaworza  Anna Skotnicka-Nędzka po podpisaniu umowy.

Prace zakończą się w trzecim kwartale 2025 roku. Odwiert, wykonany jeszcze w latach 70., zostanie pogłębiony do 1650 metrów. Tutejsza solanka ma prawdopodobnie zbyt niską temperaturę, by wykorzystać ją na basenach termalnych, ale nadaje się np. do tężni.