Partnerzy serwisu:

Data orzeczenia: 2022-03-01 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu: 2021-11-19
Sąd: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
Sędziowie:
Jolanta Sudoł /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem: 6559
Hasła tematyczne: Środki unijne
Skarżony organ: Zarząd Województwa
Treść wyniku: Odrzucono skargę
Powołane przepisy:
Dz.U. 2022 poz 329 art. 58 par. 1 pkt 1
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jolanta Sudoł po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2022 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Gminy Miasta P. na rozstrzygnięcie Zarządu Województwa [...] z dnia 20 września 2021 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia i nałożenia korekty finansowej dotyczącej realizacji Programu Operacyjnego "Rybactwo i Morze" na lata 2014-2020 postanawia: odrzucić skargę.

UZASADNIENIE

W dniu 11 grudnia 2020 r. pomiędzy Województwem [...], reprezentowanym przez Zarząd Województwa [...] (dalej również jako instytucja zarządzająca"), a Gminą Miasta P. (dalej jako "beneficjent" lub "strona skarżąca") została zawarta umowa nr [...] o dofinansowanie zakupu przez Gminę Miasta P. instalacji multimedialnej 3D dla Izby Pamięci [...] w P. w ramach działania "Realizacja lokalnych strategii rozwoju kierowanych przez społeczność" objętego Priorytetem 4 Zwiększenie zatrudnienia i spójności terytorialnej zawartym w Programie operacyjnym "Rybactwo i Morze" na lata 2014 -2020 r.

Określając prawa i obowiązki stron umowy wskazano, że na realizację wskazanej operacji beneficjentowi przyznano pomoc finansową w wysokości 108.150 zł, w tym w wysokości 91.927,50 zł ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego.

Na mocy § 6 wskazanej umowy beneficjent zobowiązał się do spełnienia warunków określonych m.in.: w Programie operacyjnym "Rybactwo i Morze", rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (Dz. Urz. UE L 347 z 12 grudnia 2013 r., str. 320 ze zm.), "ustawie o EFRM", to jest w ustawie z dnia 10 lipca 2015 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (Dz.U. z 2017 r., poz. 1267 ze zm.), "rozporządzeniu w sprawie Priorytetu 4", to jest w rozporządzaniu Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 6 września 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej na realizację operacji w ramach wsparcie przygotowawcze i realizacja lokalnych strategii rozwoju kierowanych przez społeczność, w tym koszy bieżące i aktywizacja, objętych Priorytetem 4 Zwiększenie Zatrudnienia i spójności terytorialnej, zawartym w Programie Operacyjnym "Rybactwo i Morze" (Dz.U., poz. 1435 oraz Dz.U. z 2018r., poz. 1503) oraz w "rozporządzeniu w sprawie zaliczek", to jest w rozporządzeniu ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 25 stycznia 2017 r. w sprawie warunków oraz trybu udzielania i rozliczania zaliczek oraz zakresu i terminów składania wniosków o płatność w ramach programu finansowanego z udziałem środków Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (Dz.U. z 2018 r., poz. 458).

Na mocy § 8 wskazanej umowy beneficjent zobowiązał się do realizacji operacji zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych i przedłożenia Zarządowi Województwa [...] dokumentacji z przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym kompletnej dokumentacji przetargowej, kompletnej dokumentacji z przebiegu prac komisji przetargowej oraz kompletnej oferty wybranego wykonawcy wraz z umową zawartą z tym wykonawcą. W umowie zastrzeżono, że Zarząd Województwa dokona oceny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w terminie 60 dni od dnia złożenia dokumentacji (§ 8 ust. 7 umowy) oraz że beneficjent zostanie poinformowany na piśmie o wyniku dokonanej oceny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (§ 8 ust. 12 umowy). Następnie wskazano, że beneficjent w terminie 14 dni od dnia otrzymania wskazanego pisma ma prawo złożyć do Zarządu Województwa [...] pisemny wniosek o ponowną ocenę przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (§ 8 ust. 13 umowy) oraz że ponowna ocena przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego jest ostateczna (§ 8 ust. 13 umowy). W tym zakresie w § 8 ust. 14 umowy postanowiono końcowo, że wysokość korekt finansowych, w przypadku naruszenia przez beneficjenta przepisów o zamówieniach publicznych, który miał lub mógł mieć wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia publicznego określa załącznik do decyzji Komisji nr C(2013) 9527 final z dnia 19 grudnia 2013 r. w prawie określenia i zatwierdzenia wytycznych dotyczących określania korekt finansowych dokonywanych przez Komisję w odniesieniu do wydatków finansowanych przez Unię w ramach zarządzania dzielonego, w przypadku nieprzestrzegania przepisów dotyczących zamówień publicznych.

Pismem z dnia 13 lipca 2021 r. Dyrektor Departamentu Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa [...] poinformował Gminę Miasta P., że w wyniku oceny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego dotyczącego postępowania pt. "Stworzenie systemu projekcji 3D oraz systemu rzeczywistości wirtualnej na potrzeby realizacji operacji pn.: "Zakup instalacji multimedialnej 3D dla Izby Pamięci [...] w P." stwierdzono naruszenia przepisów o zamówieniach publicznych w sposób, które miały albo mogły mieć wpływ na wynik tego postępowania, tj. art. 2 i art. 44 ust. 1 Dyrektywy 2004/18/WE w odniesieniu do art. 18 ust. 1 i 56 ust. 1 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE.

W związku ze stwierdzeniem, podczas oceny dokumentacji z postępowania o udzieleniu zamówienia, naruszenia przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (t.j.: Dz.U. 2019 r., poz. 1843 ze zm.; powoływanej dalej jako "p.z.p."), na zamawiającego (Gminę Miasta P.) nałożono korektę finansową skutkującą zgodnie z załącznikiem do decyzji Komisji nr C(2013 ) 9527 final z dnia 19 grudnia 2013 r. wyłączeniem z finansowania ze środków Programu Operacyjnego "Rybactwo i Morze" części kwoty wydatków objętym postępowaniem, to jest kwoty 44.367 zł. Oceniając postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, w ramach którego zgłoszone zostały dwie oferty, organ stwierdził bowiem brak podstaw do odrzucenia oferty nr 1, która była tańsza od wybranej przez Gminę Miasta P. oferty nr 2.

Organ wskazał, że zgodnie z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. naruszenie prawa unijnego lub prawa krajowego która ma lub mogło mieć szkodliwy wpływ na budżet Unii poprzez obciążenie budżetu unii nieuzasadnionym wydatkiem jest "nieprawidłowością", która po stwierdzeniu przez państwo członkowskie skutkuje zastosowaniem proporcjonalnej korekty finansowej polegającej na anulowaniu całości lub części wkładu publicznego w ramach operacji.

Gmina Miasta P. korzystając z uprawnienia przewidzianego w § 8 ust. 13 umowy złożyła wniosek o ponowną ocenę przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

Dyrektor Departamentu Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa [...] pismem z dnia 20 września 2021 r. (nr [...]) poinformował Gminę Miasta P., że w wyniku analizy wniosek Gminy Miasta P. o ponowne rozpatrzenie sprawy dot. wniosku [...] złożonego w ramach Priorytetu 4 "Zwiększenie zatrudnienia i spójności terytorialnej", zawartego w PO Rybactwo i Morze 2014-2020 w zakresie działania Realizacja lokalnych strategii rozwoju kierowanych przez społeczność, tytuł operacji "Zakup instalacji multimedialnej 3D dla Izby Pamięci [...] w P." został rozpatrzony negatywnie.

W dniu 19 listopada 2021 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku wpłynęła skarga Gminy Miasta P., która wniosła o uchylenie "rozstrzygnięcia Urzędu Marszałkowskiego Województwa [...] wydanego w postępowaniu administracyjnym z dnia 20 września 2021 r. numer [...]".

W odpowiedzi na skargę Zarząd Województwa [...] wniósł o odrzucenie skargi jako niedopuszczalnej.

Uzasadniając swoje stanowisko organ wskazał, że strona skarżąca wywiodła skargę od czynności stanowiącej efekt kontroli prowadzonej w oparciu o Książkę Procedur Programu Operacyjnego "Rybactwo i Morze" pt. Ocena postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w ramach działań objętych Priorytetem 4 "Zwiększenie zatrudnienia i spójności terytorialnej" zawartego w Programie "Operacyjnym "Rybactwo i Morze" na lata 2014-2020. Efektem przeprowadzenia kontroli jest pismo kierowane do beneficjenta programu zawierające ustalenia kontroli. W przypadku kwestionowania przez beneficjenta ustaleń kontrolnych i wniesienia prośby o ponowną ocenę postępowania przeprowadzana jest ponowna ocena postępowania, która w przypadku podtrzymania ustalenia o naruszeniu przepisów, kończy się przesłaniem beneficjentowi pisma o korekcie finansowej.

Organ podkreślił, że na mocy art. 32 ust. 5 ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (Dz. U. z 2020 r., poz. 2140) tryb ustalania pomocy pobranej nienależnie lub w nadmiernej wysokości i z tego powodu podlegającej zwrotowi określają przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. 2021 r., poz. 305, zwana dalej jako: "u.f.p"). W art. 207 u.f.p. jest opisany tryb postępowania w przypadku dochodzenia zwrotu środków na drodze administracyjnoprawnej. Rozpoczyna się on wezwaniem do zwrotu środków lub wnioskiem o wyrażenie zgody na pomniejszenie kolejnej płatności, a w przypadku bezskuteczności tych działań organ wszczyna postępowanie administracyjne w przedmiocie zwrotu środków.

Zdaniem organu, przepisy zezwalają zatem na niewypłacenie środków, jeśli konieczność ich zwrotu zostanie stwierdzona w toku realizacji operacji, na etapie weryfikacji wniosków o płatność składanych przez beneficjenta, tj. jeszcze przed wypłaceniem środków. Wówczas możliwe jest pomniejszenie płatności o kwotę podlegającą zwrotowi. Jeśli zaś takiej możliwości nie ma rozpoczyna się etap odzyskiwania środków w trybie opisanym w art. 207 u.f.p. Organ podkreślił, że na tym etapie beneficjent ma możliwość dobrowolnego zwrotu środków, a jeśli tego nie zrobi wszczynane jest postępowanie administracyjne. Dopiero bowiem, gdy dobrowolny zwrot nie nastąpi w przewidzianym ustawą terminie organ wszczyna postępowanie administracyjne o zwrot środków (art. 207 ust. 9 u.f.p.) i dopiero na tym etapie czynności organu podlegają kontroli sądowoadministracyjnej.

Wnosząc o odrzucenie skargi, organ wskazał, że została ona złożona od pisma stanowiącego ponowną ocenę w toku kontroli, to jest od rozstrzygnięcia, które nie ma charakteru władczego. Jednocześnie co istotne, strona skarżąca uwzględniając kwotę zmniejszającą dofinansowanie w wyniku nałożenia korekty w ramach oceny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego samodzielnie pomniejszyła o tę kwotę wartość dofinansowania w złożonym wniosku o płatność. Tym samym w sposób dorozumiany zaakceptowała wynik kontroli. Ten etap procedowania nie podlega zaś zdaniem organu kognicji sądu administracyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

W postępowaniu przed sądem administracyjnym, merytoryczne rozpoznanie zasadności skargi poprzedzone jest badaniem dopuszczalności jej wniesienia.

W rozpoznawanej sprawie skarga podlega odrzuceniu, ponieważ przedmiot zaskarżenia nie podlega kontroli sądu administracyjnego.

Zgodnie z przepisem art. 1 § 2 ustawy z 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jednolity.: Dz. U. z 2021 r., poz. 137) sądy administracyjne sprawują kontrolę wykonywania administracji publicznej pod względem zgodności z prawem.

Na podstawie art. 3 § 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2022 r., poz. 329 ze zm.; powoływanej dalej jako: "p.p.s.a.") kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:

1) decyzje administracyjne;

2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;

3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie, z wyłączeniem postanowień wierzyciela o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu oraz postanowień, przedmiotem których jest stanowisko wierzyciela w sprawie zgłoszonego zarzutu;

4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, z wyłączeniem aktów lub czynności podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego, postępowań określonych w działach IV, V i VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, postępowań, o których mowa w dziale V w rozdziale 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej, oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw;

4a) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach, opinie zabezpieczające i odmowy wydania opinii zabezpieczających;

5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;

6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;

7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;

8) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a;

9) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących innych niż określone w pkt 1-3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw.

Na podstawie art. 3 § 2a p.p.s.a. sądy administracyjne orzekają również w sprawach sprzeciwów od decyzji wydanych na podstawie art. 138 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego. Natomiast art. 3 § 3 p.p.s.a. stanowi, że sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę, i stosują środki określone w tych przepisach.

Sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę, i stosują środki określone w tych przepisach (art. 3 § 3 p.p.s.a.).

Wyliczenie spraw podlegających kognicji sądu administracyjnego ma charakter zamknięty. W konsekwencji sprawy dotyczące aktów lub czynności w nim niewymienionych nie są objęte właściwością sądu administracyjnego, zatem zgodnie z treścią art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a. skargi w tym przedmiocie podlegają odrzuceniu.

W przedmiotowej sprawie strona skarżąca uczyniła przedmiotem zaskarżenia "rozstrzygnięcie Urzędu Marszałkowskiego Województwa [...] wydane w postępowaniu administracyjnym z dnia 20 września 2021 r. numer [...]".

Skierowane do strony pismo z dnia 20 września 2021 r. nr [...] informowało stronę, że wniosek beneficjenta o ponowną ocenę przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego został rozpatrzony negatywnie. Wniosek strony nie wpłynął bowiem na zmianę stanowiska organu. W zaskarżonym przez stronę piśmie, wskazano, że w wyniku przeprowadzonej ponownie analizy podtrzymuje się stwierdzenie, że zamawiający w postępowaniu o udzielenia zamówienia publicznego naruszył art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p. poprzez odrzucenie oferty niepodlegającej w ocenie organu odrzuceniu, co oznacza działanie naruszające przepis krajowy, w sposób skutkujący nałożeniem korekty finansowej. Wobec powyższego poinformowano stronę, że na etapie wniosku o płatność przysługująca stronie pomoc zostanie zmniejszona o kwotę pomocy, która przysługiwałaby na refundację kosztów kwalifikowanych poniesionych z naruszeniem przepisów. Zaskarżone pismo zawierało tym samym "rozstrzygnięcie" w przedmiocie nałożenia korekty finansowej, tylko w tym sensie, że wskazywało na konieczność jej dokonania. Jednocześnie jak wynika z akt sprawy wskazana korekta została następnie samodzielnie dokonana przez beneficjenta, co podkreślono w odpowiedzi na skargę.

W złożonej do Sądu skardze, strona skarżąca poprzez bezpośrednie odwołanie się do 3 § 2 pkt 1 p.p.s.a. sugeruje, że skierowane do Gminy Miasta P. pismo Urzędu Marszałkowskiego Województwa [...] z dnia 20 września 2021 r. nr [...] ma w jej ocenie charakter decyzji administracyjnej. Stanowisko to jest jednak nieprawidłowe, gdyż wskazane pismo w istocie ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie zawiera koniecznych elementów decyzji - w tym przede wszystkim rozstrzygnięcia. W ocenie Sądu, dostrzec trzeba, że wskazane pismo nie rozstrzyga o indywidualnych prawach lub obowiązkach strony wynikających z przepisów prawa administracyjnego i w tym znaczeniu nie stanowi rozstrzygnięcia indywidualnej sprawy administracyjnej i nie mieści się w przytoczonym wyżej katalogu aktów podlegających zaskarżeniu do sądu administracyjnego, w tym w szczególności ani w pkt 1 (decyzje administracyjne), ani w pkt 4 (inne niż decyzje akty z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa) art. 3 § 2 pkt 1 p.p.s.a.

Dla stwierdzenia, że zaskarżone pismo zawierające stanowisko organu o konieczności dokonania korekty finansowej wniosku o płatność, nie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego, przesadza w istocie sam charakter korekty finansowej oraz niekwestionowana przez stronę skarżącą okoliczność, że będąc poinformowana o wyniku przeprowadzonej kontroli samodzielnie dokonała kontroli wydatków. Wskazane działanie wykluczyło bowiem podstawę do wydania decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 207 ust. 9 pkt 1 u.f.p. Było to również działanie będące wyrazem decyzji samej strony, gdyż zaskarżone pismo nie nakładało na podmiot kontrolowany takiego obowiązku.

W Rozporządzeniu Ministra Gospodarski Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 19 października 2016 r w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez samorząd województwa zadań instytucji zarządzającej Programem Operacyjnym "Rybactwo i Morze" oraz warunków finansowania samorządu województwa w związku z wykonywaniem tych zadań (wydanego na podstawie art. 6 ust. 7 ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego) wskazano, że samorząd województwa realizuje powierzone mu zadania instytucji zarządzającej określone w ust. 3 i 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 m.in. poprzez: weryfikowanie wniosków o płatność, w tym kontrolowanie prawidłowości i kwalifikowalności kosztów oraz zatwierdzenie kwoty pomocy finansowej do wypłaty poszczególnym beneficjentom (§ 2 ust. 1 pkt 2 lit. b) prowadzenie oceny i rejestru postępowań o udzielenie zamówień publicznych określonych w art. 2 pkt 7a ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych, przeprowadzenie kontroli i wydawanie decyzji administracyjnych określających kwoty przypadające do zwrotu z tytułu wykorzystania środków nienależnie z przeznaczaniem lub z naruszeniem procedur o których mowa w art. 184 u.f.p. albo środków pobranych nienależnie lub w nadmiernej wysokości ( § 2 ust. 1 pkt 3 lit. a i b) oraz rozpatrywanie wniosków o ponowne rozpatrzenie spawy i ponagleń w sprawach o ustalenie kwot pomocy pobranej nienależnie lub wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem ( § 2 ust. 1 pkt 2 lit. d).

W zakresie przyznanych Zarządowi Województwa kompetencji mieści się wydawanie decyzji administracyjnych dopiero w sytuacji niedokonania stosowanej korekty finansowej przez stronę i zwrotu środków przez stronę - co z przyczyn oczywistych może mieć miejsce dopiero w sytuacji gdy środki te rzeczywiście zostały już stronie wypłacone, a w ocenie organu nastąpiło to nienależnie lub w nadmiernej wysokości.

Z mocy art. 32 ust. 5 ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego tryb ustalania pomocy pobranej nienależnie lub w nadmiernej wysokości i z tego powodu podlegającej zwrotowi określają przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. 2021 r., poz. 305, zwana dalej jako: "u.f.p"). Tryb postępowania w przypadku dochodzenia zwrotu środków na drodze administracyjnoprawnej został uregulowany w art. 207 u.f.p.

Stosownie do art. 207 ust. 1 pkt 2 u.f.p. w przypadku gdy środki przeznaczone na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich są wykorzystane z naruszeniem procedur, o których mowa w art. 184 u.f.p., podlegają zwrotowi wraz z odsetkami. W przypadku stwierdzenia okoliczności, o których mowa w ust. 1, m.in. instytucja zarządzająca wzywa do: 1) zwrotu środków lub 2) do wyrażenia zgody na pomniejszenie kolejnych płatności, o którym mowa w ust. 2, w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania (art. 207 ust. 8 tej ustawy).

Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 8, organ pełniący funkcję instytucji zarządzającej lub instytucji pośredniczącej, wydaje decyzję określającą kwotę przypadającą do zwrotu i termin, od którego nalicza się odsetki, oraz sposób zwrotu środków, z uwzględnieniem ust. 2 (art. 207 ust. 9 pkt 1 u.f.p.). Decyzji, o której mowa w ust. 9, nie wydaje się, jeżeli dokonano zwrotu środków przed jej wydaniem (art. 207 ust. 10 u.f.p.). Od decyzji, o której mowa w art. 207 ust. 9 pkt 1 u.f.p. stronie służy wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy (ust. 12a pkt 1), a następnie skarga do sądu.

Mając na uwadze powyższe, podkreślenia wymaga, że ustalenie nieprawidłowości w toku kontroli i poinformowanie strony umowy o nałożeniu korekty finansowej przez instytucję zarządzającą w toku postępowania kontrolnego, jest jedynie etapem dochodzenia zwrotu kwoty ustalonej korektą, poprzedzającym postępowanie administracyjne w tej sprawie, wszczynane na podstawie art. 207 ust. 9 u.f.p. Ustalenia dotyczące nieprawidłowości i ewentualne korekty podjęte w toku postępowania kontrolnego nie wiążą organu orzekającego o zwrocie. Stanowią element stanu faktycznego tej sprawy.

W konsekwencji nieprawidłowości i nałożenie korekty podlega również kontroli sądu rozpatrującego skargę na decyzję zobowiązującą do zwrotu, w ramach oceny ustaleń faktycznych będących podstawą rozstrzygnięcia o zwrocie (por. postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 24 lutego 2021 r., sygn. akt I SA/Sz 130/21 w nawiązaniu do uchwały NSA z dnia 27 października 2014 r., sygn. akt II GPS 2/14).

Podsumowując, należy stwierdzić, że informacje dotyczące kontroli prawidłowości przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w związku z zawartą umową o dofinansowanie projektu ze środków UE w postaci Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego - w tym zaskarżone pismo dotyczące stanowiska instytucji zarządzającej w sprawie wniosku strony, co do zasadności ustalenia i nałożenia korekty finansowej - nie podlegają kontroli sądowoadministracyjnej. Wskazane informacje mają bowiem w ocenie Sądu charakter techniczny i nie są podejmowane w toku postępowania administracyjnego, w tym w szczególności nie stanowią decyzji administracyjnej, o której mowa art. 3 § 2 pkt 1 p.p.s.a., którą ewentualnie jedynie poprzedzają. Cechy aktu administracyjnego, z czym wiąże się możliwość złożenia skargi do sądu administracyjnego, ma bowiem w tym przypadku wyłącznie decyzja, o której mowa w art. 207 ust. 9 u.f.p. Tego rodzaju decyzja nie została jednak ani wydana wobec strony skarżącej, ani przez nią zaskarżona w przedmiotowej sprawie. Zaskarżone pismo dotyczące stanowiska organu względem zastrzeżeń, co do ustalenia i nałożenia korekty finansowej dotyczącej realizacji Programu Operacyjnego "Rybactwo i Morze" na lata 2014 - 2020 r. nie stanowią też, jak wskazano wyżej, aktu lub czynności z zakresu administracji, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., podlegających zaskarżeniu do sądu administracyjnego, gdyż w szczególności brak im znamion wykonalności jako implikacji realizacji władztwa administracyjnego. Wątpliwie jest bowiem już to, czy prawa i obowiązki beneficjenta wynikają w tym przepadku z "przepisów prawa". Prawo do dofinansowania jest co prawda ustalane w toku postępowania prowadzonego zgodnie z regułami wynikającymi z ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (i wykonujących tą ustawę rozporządzeń) i mają do niego z mocy art. 15 wskazanej ustawy zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Jednocześnie jednak podstawą dofinansowania, a tym samym źródłem praw i obowiązków z tym związanych, jest dla beneficjentów cywilnoprawna umowa o dofinansowanie (por. postanowienie NSA z dnia 18 czerwca 2021 r., sygn. akt I GSK 472/21). Sąd podkreśla zatem końcowo, że na mocy wskazanej umowy (§ 8 umowy) strona skarżąca zobowiązała się do realizacji operacji zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych i zgodziła się na przeprowadzenie przez Zarząd Województwa kontroli dokumentacji przetargowej oraz dokonanie przez ten organ ostatecznej oceny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, mogącej skutkować korektą finansową, która powinna być i faktycznie została później przez nią uwzględniona.

Z powyższych względów Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a., postanowił jak w sentencji postanowienia, albowiem skarga dotyczy aktu lub czynności nieobjętych zakresem właściwości sądów administracyjnych.

Powołane w uzasadnieniu orzeczenia sądów administracyjnych są dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych (na stronie internetowej www.orzeczenia.nsa.gov.pl.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych