Ustawa z 22 marca 2018 roku precyzuje zasady pełnienia służby na stanowisku komornika sądowego, prawa i obowiązki komorników, zasady naboru do zawodu komornika i przygotowania do wykonywania tego zawodu, funkcjonowanie samorządu komorniczego, zasady sprawowania nadzoru nad komornikami i samorządem komorniczym.
Komorników dotyczyły dyskryminujące przepisy
Przepisy mówią, że "Minister Sprawiedliwości z urzędu odwołuje, w drodze decyzji, komornika z zajmowanego stanowiska", jeśli ukończył on 65. rok życia. Resort sprawiedliwości przygotował projekt zmian.
– Apelowałem o zmianę przepisów i przywrócenie możliwości pracy komornikom sądowym do 70. roku życia jeszcze jako Rzecznik Praw Obywatelskich. Teraz, już jako Minister Sprawiedliwości, konsekwentnie proponuję niezbędne nowelizacje, by sytuacja komorników i asesorów była jak najlepsza – podkreśla minister sprawiedliwości Adam Bodnar, cytowany w komunikacie na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.
Dodaje, że powodem wprowadzanych rozwiązań legislacyjnych jest konieczność wyeliminowania z ustawodawstwa przejawów dyskryminacji ze względu na wiek.
"Wydłużenie aktywności zawodowej komorników pozwoli również na lepsze wykorzystanie ich wiedzy i doświadczenia oraz przyczyni się do zakończenia sporów sądowych związanych z wcześniejszym odwoływaniem" – uważa minister.
Kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości zdecydowało się na nowelizację, by przywrócić wcześniej obowiązujące rozwiązania prawne, czyli konieczność odwołania komornika sądowego lub asesora komorniczego z zajmowanego stanowiska dopiero po skończeniu przez niego 70 lat.
Jeszcze w czasie prac legislacyjnych wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha podkreślał, że to za czasów rządów PiS wprowadzono zasady "dyskryminujące wobec komorniczej grupy zawodowej na tle pozostałych zawodów prawniczych", w których granica wieku wykonywania zawodu jest określona na poziomie 70 lat.
– W przypadku komorników sądowych została wprowadzona cezura bezwzględnie zabraniająca kontynuowania swojej pracy i nakładająca na Ministerstwo Sprawiedliwości wydanie stosowanej decyzji administracyjnej – mówił Arkadiusz Myrcha.
Przypominał, że sądy administracyjne, które zajmowały się sprawą, "jednoznacznie i w sposób zgodny wskazały na dyskryminacyjny charakter tych przepisów" zarówno w kontekście polskiej konstytucji, jak i przepisów unijnych.
Komornicy będą mogli pracować dłużej
Głosowanie nad nowelizacją odbyło się w piątek (27 czerwca). Za zmianą głosowało 234 posłów, przeciw było 174, zaś 19 wstrzymało się od głosu. Teraz przepisami zajmie się Senat. Ustawa ma wejść w życie po 14 dniach od publikacji w Dzienniku Ustaw. To nie jedyna ważna zmiana dla tej grupy zawodowej.
"Asesura komornicza będzie mogła trwać dłużej niż 6 lat – jak dotychczas. Da to asesorom swobodę podjęcia decyzji o momencie wystąpienia z wnioskiem o powołanie na stanowisko komornika, która może być zależna od wielu czynników. Dzięki zmianie przepisów asesorzy zyskają elastyczność w planowaniu kariery, a system egzekucyjny – stabilność kadrową. Obecny limit często zmuszał wykwalifikowane osoby do rezygnacji z zawodu" – informuje ministerstwo.
Jak podkreśla ministerstwo, komornicy i asesorzy zachowają prawo do przejścia na emeryturę po nabyciu uprawnień emerytalnych, niezależnie od nowych przepisów. Nowelizacja dostosowuje polskie prawo do unijnych standardów przeciwdziałania dyskryminacji wiekowej, podnosząc jednocześnie efektywność systemu egzekucyjnego.
Jak sprawa limitu wieku wygląda w przypadku innych zawodów prawniczych? Według Prawa o notariacie minister odwołuje notariusza, gdy ten ukończył 70 lat. Prawo o ustroju sądów powszechnych mówi o tym, że sędzia przechodzi w stan spoczynku, gdy ukończy 65 lat, chyba że oświadczy Krajowej Radzie Sądownictwa chęć dalszego zajmowania stanowiska i przedstawi zaświadczenie o stanie zdrowia. Krajowa Rada Sądownicza może wtedy wyrazić zgodę, by sędzia pracował do 70. roku życia, ale nie dłużej. Przepisy o adwokaturze i radcach prawnych nie określają górnej granicy wieku wykonywania zawodu.