Zgodnie z art. 20 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 07 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r. poz. 1202) do podstawowych obowiązków projektanta należy sprawowanie nadzoru autorskiego na żądanie inwestora lub właściwego organu w zakresie stwierdzania w toku wykonywania robót budowlanych zgodności realizacji z projektem oraz uzgadniania możliwości wprowadzenia rozwiązań zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego.
W konsekwencji pochodną opracowania projektu architektoniczno-budowlanego jest obowiązek projektanta do pełnienia nadzoru autorskiego. Dlatego też już na etapie udzielania zamówienia publicznego na prace projektowe Zamawiający ma obowiązek na podstawie przepisów art. 7 ust. 1 i art. 29 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych określić zasady i warunki sprawowania nadzoru autorskiego.
W obowiązującym stanie prawnym pełnienie nadzoru autorskiego nie może stanowić i nie stanowi odrębnego i niezależnego przedmiotu zamówienia od samego zamówienia publicznego na prace projektowe.
O ile zatem kwestia sposobu pełnienia nadzoru autorskiego i wynagrodzenia za jego sprawowanie w obrocie prywatnym może być przedmiotem swobodnych ustaleń stron w oparciu o przepis art. 353 Kodeksu cywilnego, o tyle w przypadku zamówień publicznych zasady pełnienia nadzoru autorskiego i wynagrodzenia muszą być określone już na etapie prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na prace projektowe.
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych stoi na stanowisku (opinia UZP – www.uzp.gov.pl), iż wykonywanie czynności nadzoru autorskiego przez projektanta nad realizacją projektu architektoniczno-budowlanego, którego jest autorem, wiąże się w sposób immanentny z rolą twórcy takiego projektu. Również Krajowa Izba Odwoławcza stanęła na stanowisku, iż nadzór autorski, co wynika z samej jego istoty, może sprawować jedynie autor projektu (por. uchwała Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 10 września 2014 roku, sygn. Akt: KIO/KD 75/14).
Uwzględniając powyższe należy mieć jednakże na uwadze, iż przepis art. 60 ust. 5 ustawy o Prawach autorskich i prawach pokrewnych stanowi, iż sprawę nadzoru autorskiego nad utworami architektonicznymi i architektoniczno-urbanistycznymi reguluje ustawa Prawo budowlane, która dopuszcza możliwość sprawowania nadzoru autorskiego nie tylko przez autora projektu, ale również przez inne podmioty mające uprawnienia do sporządzania projektów. Tym samym w przypadku nieuregulowania kwestii nadzoru autorskiego i wynagrodzenia za jego pełnienie na rzecz projektanta w umowie w przypadku udzielania zamówienia publicznego na prace projektowe Zamawiający powinien zastosować tryb konkurencyjny celem udzielenia zamówienia na pełnienie nadzoru autorskiego.
Autor: Marek Okniński
