Pytanie
Czy ustalając termin na zatrzymanie 30 proc. zabezpieczania należytego wykonania umowy (rękojmia), zamawiający musi kierować się terminami narzuconymi przez Kodeks cywilny (1 rok - dostawy, usługi i 3 lata roboty budowlane) na okres rękojmi? Czy może w umowie zawrzeć dłuższy termin np. dwa lata w postępowaniu na dostawę mebli?
Odpowiedź
Terminy obowiązywania rękojmi określone w Kodeksie cywilnym mogą zostać wydłużone za zgodną wolą stron. W takim przypadku wiążący będzie termin określony w umowie.
Uprawnienia z tytułu rękojmi
W polskim prawie rękojmia za wady fizyczne została uregulowana w artykułach 556-576 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z powyższymi przepisami należy przyjąć, iż co do zasady uprawnienia z tytułu rękojmi wygasają po okresie jednego roku w stosunku do dostaw i usług, a w ciągu trzech lat jeżeli chodzi o roboty budowlane. Jest to jednak uregulowanie ustawowe, które może zostać zmodyfikowane przez strony. Jedyny wyjątek zgodnie z art. 558 § 1 stanowią umowy z udziałem konsumentów, w przypadku których ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest dopuszczalne tylko w wypadkach określonych w przepisach szczególnych.
Z powyższego względu wprowadzenie do warunków umownych dot. zamówień publicznych terminu rękojmi dłuższego niż ustawowy należy uznać za dopuszczalne i wiążące dla stron. Zapis ustawowy oznacza jedynie, iż w przypadku braku odmiennych uregulowań w umowie obowiązuje okres wskazany w Kodeksie cywilnym.
Zdaniem Sądu Najwyższego
Powyższe stanowisko potwierdza orzecznictwo, m.in. wyrok Sądu Najwyższego z 5 sierpnia 2005 r. (sygn. akt II CK 28/2005), w którym sąd uznał, że strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć, co oznacza również, że przewidziany w art. 568 kc termin wygaśnięcia uprawnień z tytułu rękojmi może zostać przedłużony umową stron. Powyższe oznacza więc, iż strony mogą się umówić co do innego, dłuższego okresu, po którym wygasną uprawnienia z tytułu rękojmi.
Podstawa prawna: art. 632 Kodeksu cywilnego z 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).
