Partnerzy serwisu:
W obecnie obowiązującym stanie prawnym zabezpieczenie należytego wykonania umowy zależy wyłączenie od fakultatywnie podejmowanej decyzji zamawiającego, która musi być jednak podana już na etapie ogłaszania postępowania o zamówienie publiczne i nie może zostać zmieniona po upływie terminu składania ofert.

Jeżeli zamawiający zdecyduje o wymaganiu od wykonawcy, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy, zobowiązany jest przestrzegać wymogów określonych przepisami Prawa zamówień publicznych (art. 449-453) odnoszących się między innymi do zasad: ustalania kwoty zabezpieczenia, dopuszczalnej formy wniesienia zabezpieczenia, zasad wnoszenia kwoty zabezpieczenia oraz terminu zwrotu. 

Tymczasem zamawiający dopuszczają się szeregu nieprawidłowości związanych z naruszeniem wyżej wskazanych przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych w zakresie dotyczącym zabezpieczenia należytego wykonania umowy.  

Przekraczanie limitów, opóźniony zwrot i zatrzymywanie odsetek – naruszenia przepisów Pzp przez zamawiających 

Do najczęściej występujących błędów zaliczyć można: 

  1. Przekraczanie limitu określonego w art. 452 ust. 2 i ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych odnośnie dopuszczalnej wysokości kwoty zabezpieczenia należytego wykonania umowy.  
    Wskazany w przepisach limit 5 proc. ceny całkowitej podanej w ofercie (a w szczególnych przypadkach 10 proc.) nie może być przekraczany np. w wyniku zaokrąglenia kwoty zabezpieczenia, czym w wielu przypadkach zamawiający tłumaczą przekroczenie wskazanych w przepisach limitów.  
  2. Przekraczanie terminu zwrotu zabezpieczenia należytego wykonania umowy, który określają przepisy art. 453 ust. 1 ustawy Pzp.  
    Zgodnie z wymogami ustawy Prawo zamówień publicznych zamawiający zwraca zabezpieczenie w terminie 30 dni od dnia wykonania zamówienia i uznania przez zamawiającego za należycie wykonane. Zamawiający może pozostawić na zabezpieczenie roszczeń z tytułu rękojmi za wady lub gwarancji kwotę nieprzekraczającą 30 proc. zabezpieczenia. Kwota pozostawiona na zabezpieczenie roszczeń z tytułu rękojmi za wady lub gwarancji jest zwracana nie później niż w 15 dniu po upływie okresu rękojmi za wady lub gwarancji. 
    Wyżej wskazane terminy mają charakter zawity i zamawiający bez względu na okoliczności organizacyjne nie mogą tych terminów przekraczać.  
  3. Zatrzymywanie odsetek z tytułu zabezpieczenia należytego wykonania umowy wniesionego w pieniądzu.  
    Zgodnie z art. 450 ust. 5 ustawy Pzp jeżeli zabezpieczenie wniesiono w pieniądzu, zamawiający przechowuje je na oprocentowanym rachunku bankowym. Zamawiający zwraca zabezpieczenie wniesione w pieniądzu z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym było ono przechowywane, pomniejszone o koszt prowadzenia tego rachunku oraz prowizji bankowej za przelew pieniędzy na rachunek bankowy wykonawcy. 
    Wobec powyższego nie ma żadnych prawnych podstaw do zatrzymywania przez zamawiających kwoty pozostałej po potrąceniu wyżej wskazanych kosztów. W tym miejscu warto zauważyć, że zabezpieczenie wniesione w formie pieniężnej powinno być przechowywane na dedykowanym rachunku sum depozytowych tak, aby koszty jego prowadzenia można było wprost przypisać do danego zabezpieczenia.