Partnerzy serwisu:
Policjanci są zobowiązani do przestrzegania przepisów prawa, zasad etyki zawodowej oraz wykonywania poleceń przełożonych. Naruszenie tych obowiązków skutkuje odpowiedzialnością dyscyplinarną, która ma na celu zapewnienie porządku służbowego oraz odpowiedniego standardu zachowania funkcjonariuszy Policji.

Na jakich zasadach policjant ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną? W artykule omówiono przesłanki powstania odpowiedzialności dyscyplinarnej, kary dyscyplinarne oraz postępowanie dyscyplinarne, a także możliwe skutki dla kariery zawodowej policjanta. 

Istota przewinienia dyscyplinarnego 

Przewinienie dyscyplinarne polega na zawinionym naruszeniu obowiązków służbowych, wynikających z obowiązujących przepisów prawa lub poleceń przełożonych. Do szczególnie poważnych naruszeń zaliczane są działania, takie jak: porzucenie miejsca pełnienia służby, stawienie się do służby pod wpływem alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych, umyślne wprowadzanie przełożonych w błąd, a także wykorzystywanie stanowiska służbowego dla osiągnięcia osobistych korzyści. 

Przebieg postępowania dyscyplinarnego w Policji  

Postępowanie dyscyplinarne inicjowane jest przez przełożonego dyscyplinarnego, który podejmuje decyzję o wszczęciu formalnego postępowania lub zastosowaniu środka mniej dotkliwego, jakim jest rozmowa dyscyplinująca. Rozmowa ta musi zostać udokumentowana pisemnie i może skutkować wpisem do akt osobowych policjanta na okres pięciu miesięcy. Funkcjonariusz ma prawo do sprzeciwu wobec zastosowania takiej formy ukarania, co w efekcie powoduje konieczność wszczęcia postępowania dyscyplinarnego. 

W toku postępowania dyscyplinarnego, po dokonaniu ustaleń faktycznych, policjantowi może zostać wymierzona jedna z kar dyscyplinarnych wskazanych poniżej. 

Katalog kar dyscyplinarnych w Policji oraz ich charakterystyka

  1. Upomnienie – jest najmniej dolegliwą karą dyscyplinarną, polegającą na formalnym wytknięciu policjantowi uchybień. Ma charakter wychowawczy, nie wpływa znacząco na dalszą karierę zawodową, lecz pozostaje w dokumentacji służbowej. 
  2. Nagana – kara o charakterze bardziej rygorystycznym niż upomnienie, wiążąca się z oficjalnym pouczeniem dotyczącym naruszenia obowiązków służbowych. Zwykle stosowana jest w przypadkach powtarzających się lub poważniejszych naruszeń, może wpływać na przyszłe awanse i decyzje personalne. 
  3. Ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku – stanowi poważną sankcję, będącą wyraźnym sygnałem, że kolejne przewinienia mogą prowadzić do dalszych konsekwencji, takich jak przeniesienie na niższe stanowisko służbowe lub nałożenie bardziej rygorystycznych kar dyscyplinarnych. 
  4. Wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe – oznacza przeniesienie policjanta z dotychczas zajmowanego stanowiska na stanowisko niższe, wiążące się z obniżeniem wynagrodzenia i zmniejszeniem prestiżu zawodowego. Kara ta istotnie ogranicza możliwości dalszego awansu zawodowego. 
  5. Obniżenie stopnia policyjnego – jest to jedna z surowszych kar dyscyplinarnych, skutkująca obniżeniem posiadanego stopnia policyjnego.  
  6. Ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby – jest szczególnie istotną karą, ponieważ stanowi ostrzeżenie o możliwości wydalenia ze służby w przypadku kolejnego poważnego naruszenia dyscyplinarnego. 
  7. Wydalenie ze służby – najcięższa kara dyscyplinarna, kończąca definitywnie służbę policjanta. Stosowana jest w przypadku najpoważniejszych przewinień, takich jak korupcja, poważne naruszenia zasad etyki zawodowej, działania na szkodę Policji oraz rażące naruszenia obowiązków służbowych. 

Skutki wymierzanych kar dyscyplinarnych w Policji

Nałożenie kary dyscyplinarnej pociąga za sobą nie tylko bezpośrednie skutki formalne, ale również długoterminowe konsekwencje dla dalszego przebiegu służby policjanta. Każda kara, zwłaszcza o surowszym charakterze, pozostawia trwały wpis w aktach osobowych funkcjonariusza, co może negatywnie wpłynąć na jego przyszłą ocenę służbową, możliwości awansu oraz dalszą karierę. 

Jeśli jesteś policjantem i znalazłeś się w sytuacji, która może prowadzić do odpowiedzialności dyscyplinarnej, kluczowe jest pełne zrozumienie przysługujących ci praw oraz zasad postępowania dyscyplinarnego. W przypadku wątpliwości rekomendowane jest zasięgnięcie porady prawnej u specjalisty z zakresu prawa służb mundurowych. Szczegółowe regulacje prawne dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej znajdziesz w ustawie o Policji oraz na oficjalnych stronach internetowych Komendy Głównej Policji. Pamiętaj, że decyzje podejmowane w trakcie postępowania dyscyplinarnego mogą mieć istotne konsekwencje dla twojej przyszłości zawodowej.

  • Awans w Policji - kiedy i za co?

    Praca w sektorze publicznym
    dr Tomasz Góra
    Dlaczego jeden policjant awansuje szybciej niż drugi? Czy awans w Policji to tylko kwestia stażu służby, czy może wpływ mają też oceny, nagrody i opinia przełożonych? Dla każdego policjanta, niezależnie od stopnia, temat awansu to nie tylko ambicja, ale konkretne skutki prawne, finansowe i zawodowe.
    Awans w Policji zależy nie tylko od spełnienia formalnych wymogów czy określonego stażu służby.
  • Struktura stopni policyjnych i zasady awansu w Policji

    Praca w sektorze publicznym
    dr Tomasz Góra
    Jak skonstruowany jest system stopni policyjnych w Polsce i jakie mechanizmy regulują ścieżkę awansu zawodowego funkcjonariuszy Policji? Jakie warunki muszą być spełnione, by uzyskać wyższy stopień i w jakich okolicznościach może dojść do jego obniżenia lub utraty?
    System stopni policyjnych w Polsce oparty jest na strukturze sześciu korpusów.
  • Służba przygotowawcza w Policji: przewodnik dla kandydata

    praca w policji
    dr Tomasz Góra
    Zastanawiasz się nad pracą w Policji? Czy wiesz, że zanim zostaniesz pełnoprawnym funkcjonariuszem, musisz przejść przez służbę przygotowawczą? Dla wielu kandydatów to zaskoczenie - myślą, że wystarczy dostać się do formacji i od razu ma się stałą pracę.
    Służba przygotowawcza to pierwszy etap w życiu zawodowym każdego policjanta.
  • Jak zostać policjantem? Etapy rekrutacji i wymagania formalne

    praca w policji
    dr Tomasz Góra
    Planujesz pracę w Policji? Zastanawiasz się, jak wygląda rekrutacja i jakie warunki musisz spełnić? Sprawdź, jak przebiega nabór według aktualnych przepisów ustawy o Policji i dowiedz się, jakich formalności należy dopełnić, by zasilić szeregi tej formacji.
    Aby zostać policjantem, trzeba spełnić określone wymogi formalne i przejść przez wieloetapowy i wymagający proces rekrutacyjny.