Partnerzy serwisu:
W sytuacji, gdy wykonawca nie odpowiedział na wezwanie do uzupełnienia dokumentów, zamawiający zatrzymuje wadium. Wykonawca może jednak uwolnić się od negatywnej konsekwencji nie złożenia brakujących dokumentów, jaką jest zatrzymanie wadium, tylko w jeden sposób.

Pytanie

Wezwaliśmy wykonawcę do uzupełnienia dokumentów. Nie odpowiedział na wezwanie. Musimy zatem zatrzymać wpłacone wadium. Czy w związku z tym musimy wykonawcę o tym fakcie poinformować? Co konkretnie należałoby uznać za uzasadnione wyjaśnienie ze strony wykonawcy, aby w takim przypadku wykonawca mógł się ubiegać o zwrot wpłaconego wadium?

Odpowiedź

Wykonawca, który w odpowiedzi na wezwanie nie złożył wymaganych oświadczeń czy dokumentów, podlega wykluczeniu z postępowania na podstawie art. 24 ust.2 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, ponieważ nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu. Podstawą prawną samego zatrzymania wadium będzie zatem wspomniany wyżej art. 46 ust. 4a ustawy Prawo zamówień publicznych.

Wyjaśnienie

Wezwanie do uzupełnienia dokumentów w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego jest Twoim obowiązkiem. Oznacza to, że co do zasady nie możesz zaniechać wezwania wykonawcy do uzupełnienia niezbędnych dokumentów, jeśli jest to konieczne. Ustawa Prawo zamówień publicznych przewiduje jedynie dwa wyjątki w tym zakresie. Mianowicie, możesz odstąpić od wzywania wykonawcy do uzupełnienia wymaganych dokumentów lub oświadczeń, gdy:

- złożona oferta pomimo uzupełnienia podlegałaby odrzuceniu,

- zachodzi uzasadniona podstawa do unieważnienia prowadzonego postępowania.

Brak odpowiedzi ze strony wykonawcy równa się wykluczenie z postępowania

Jeżeli w prowadzonym przez Ciebie postępowaniu nie zachodzi żaden z opisanych wyżej przypadków, a wykonawca w ogóle nie odpowiedział na wezwanie, co do zasady powinieneś zatrzymać wadium. Zgodnie z art. 46 ust. 4a ustawy Prawo zamówień publicznych zatrzymujesz wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, nie złożył dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych lub pełnomocnictw, chyba że udowodni, że wynika to z przyczyn nieleżących po jego stronie.

Jak udowodnić, iż niezłożenie dokumentów nastąpiło nie z winy wykonawcy?

Z powyższego wynika, że wykonawca może uwolnić się od negatywnej konsekwencji nie złożenia brakujących dokumentów, jaką jest zatrzymanie wadium, tylko w jeden sposób. Musi udowodnić (zwróć uwagę, że mowa tu o udowodnieniu, a nie o uprawdopodobnieniu), że brak odpowiedzi na wezwanie nie wynika z przyczyn leżących po jego stronie. Wykonawca może zatem wnioskować o zwrot zatrzymanego wadium, dowodząc przy tym, że nieuzupełnienie w odpowiednim terminie wymaganych dokumentów przy zachowaniu należytej staranności nastąpiło z powodu obiektywnych okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności.

Orzeczenie

W wyroku KIO/UZP 141/09 z 13 lutego 2009 r. Krajowa Izba Odwoławcza orzekła, że skoro odwołujący nie uzupełnił dokumentów w wyznaczonym terminie, zamawiający był uprawniony do zatrzymania wadium na podstawie art. 46 ust. 4a ustawy Prawo zamówień publiczych. W ocenie Izby odwołujący nie udowodnił też, iż niezłożenie dokumentów wynika z przyczyn nieleżących po jego stronie. Odwołujący miał wystarczającą ilość czasu, by zdobyć wymagane dokumenty, a mimo to nie dochował wyznaczonego terminu. Co więcej, nie wykazał tu należytej staranności w dbaniu o własne interesy, ponieważ o przesunięcie terminu wniósł dopiero po jego bezskutecznym upływie.

Niewątpliwie, aby wykonawca mógł wykazać, że nie uzupełnił dokumentów z przyczyn nie leżących po jego stronie, musi zostać powiadomiony o zatrzymaniu wadium. Ponadto, mając na uwadze zasadę pisemności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jak i wysoce restrykcyjny i dokuczliwy charakter instytucji zatrzymania wadium, należy uznać, że masz obowiązek informować wykonawców pisemnie o czynności takiej jak zatrzymanie wadium, z podaniem podstawy prawnej.

Podstawa prawna: art. 24 ust. 2 pkt 4, art. 26 ust. 2b, art. 46 ust. 4a ustawy z 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. nr 113, poz. 759 ze zm.).

* Autorka jest prawnikiem, specjalistą ds. zamówień publicznych.

www.portalzp.pl