Partnerzy serwisu:
Czy komornik ma prawo zabrać całą emeryturę? To pytanie spędza sen z powiek wielu seniorom, którzy mają problemy z długami. W artykule szczegółowo, ale w prostych słowach, tłumaczymy, jak wygląda zajęcie emerytury, ile pieniędzy można zająć w zależności od rodzaju długu i jaka część świadczenia zawsze musi pozostać w rękach emeryta.

Zajęcie emerytury to jedna z najczęstszych metod ściągania długów przez komornika. Cała procedura jest ściśle określona w przepisach prawa – głównie w Kodeksie postępowania cywilnego oraz w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zanim komornik zacznie działać, wierzyciel (czyli osoba lub instytucja, której winni jesteśmy pieniądze) musi posiadać tytuł wykonawczy – to dokument, który potwierdza istnienie długu i daje prawo do egzekucji. Gdy taki dokument trafi do komornika, ten informuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych o zajęciu części emerytury, przesyłając stosowne zajęcie egzekucyjne. Takie zajęcie otrzymuje także dłużnik – emeryt. Od tej chwili ZUS wstrzymuje wypłatę pełnej kwoty i co miesiąc przekazuje potrąconą część komornikowi. 

Jaki procent emerytury może zająć komornik?

Kwota, którą komornik może potrącić, zależy od rodzaju długu: 

  • do 60 proc. świadczenia – w przypadku długów alimentacyjnych (np. na rzecz dziecka), 
  • do 25 proc. świadczenia – przy innych rodzajach długów, np. kredytach, pożyczkach czy innych długach np. za abonament telefoniczny. 

Prawo chroni jednak emeryta przed utratą całego świadczenia. Funkcjonuje tzw. kwota wolna od zajęcia, która wynosi 75 proc. minimalnej emerytury netto (po odliczeniu podatku i składki zdrowotnej). W 2025 r., przy minimalnej emeryturze wynoszącej 1780,96 zł brutto, oznacza to około 1335,72 zł "na rękę". Nawet w przypadku maksymalnego potrącenia komornik musi pozostawić tę kwotę. 

Co ważne, obliczeń dokonuje ZUS lub inny organ wypłacający świadczenie. To oni wyliczają, ile potrącić na poczet długu, a ile wypłacić emerytowi. Emeryt nie musi sam pilnować tych wyliczeń, ale powinien sprawdzać, czy kwota wolna jest respektowana. Jeżeli ma wątpliwości lub nie jest pewny, zawsze ma prawo zwrócić się o wyjaśnienie do instytucji wypłacającej świadczenia lub do komornika sądowego. 

Warto wiedzieć, że kolejność spłaty długów też jest określona przepisami – w pierwszej kolejności regulowane są alimenty, należności publicznoprawne, a dopiero potem inne zobowiązania. To oznacza, że jeśli ktoś ma kilka rodzajów długów, komornik będzie je spłacał w określonej ustawowo kolejności. Powyższe zasady i kolejność zaspokajania wierzycieli uregulowane są w Kodeksie postępowania cywilnego – art. 1025 i następne. 

Komornik nie ma prawa zająć całej emerytury – zawsze musi pozostać ustawowa kwota wolna. Ta zasada jest ważna dla emerytów, ale również dla komorników i instytucji wypłacających świadczenia. Podstawy prawne znajdziesz w art. 139-141 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz w Kodeksie postępowania cywilnego. Dzięki tej wiedzy łatwiej będzie chronić swoje prawa. 

  • Czy komornik może zająć 13. lub 14. emeryturę?

    komornik
    dr Tomasz Góra
    Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów tzw. trzynasta emerytura jest świadczeniem wypłacanym z urzędu od 2019 roku, a od dwóch lat gwarantowanym ustawowo dla wszystkich emerytów i rencistów.
  • Czy komornik może zająć 800 plus?

    Komunikaty.pl
    dr Tomasz Góra
    W praktyce egzekucji sądowej powstaje istotne pytanie: czy świadczenie wychowawcze 800 plus może zostać zajęte przez komornika, zwłaszcza gdy wpływa na rachunek bankowy dłużnika objęty zajęciem?
    Świadczenie 800 plus jest chronione przed egzekucją komorniczą.
  • Co komornik może zająć na koncie? Jakie środki są zwolnione od egzekucji?

    Licytacje, upadłości, restrukturyzacje
    dr Tomasz Góra
    Komornik nie może zająć wszystkich środków dłużnika znajdujących się na rachunku bankowym, jak również rachunku prowadzonym przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe.
  • Jakie prawa ma dłużnik w postępowaniu egzekucyjnym?

    Licytacje, upadłości, restrukturyzacje
    dr Tomasz Góra
    W toku postępowania egzekucyjnego dłużnik może czynnie w nim uczestniczyć. W granicach i na zasadach określonych w Kodeksie postępowania cywilnego dłużnik jest uprawniony do podejmowania działań, składania wniosków i zasięgania informacji oraz żądania wydania odpisów dokumentów.