Partnerzy serwisu:
Wskazanie znaku towarowego, patentu lub pochodzenia jest wyjątkiem od reguły. W każdym przypadku, gdy zamawiający ma możliwość opisania przedmiotu zamówienia bez konieczności posłużenia się nazwami własnymi, to powinien tak postąpić.

Pytanie

Zamawiający planuje remont kilku pomieszczeń. Zgodnie z projektem aranżacji wnętrz w pomieszczeniach mają być m.in. położone tapety o kolorze i fakturze konkretnego producenta, a w łazienkach mają być zamontowane kafelki w kolorze i fakturze odpowiadającej konkretnemu producentowi. Czy zamawiający może zawrzeć w kosztorysie materiały (dotyczy tapet, kafelek, umywalek, kabin prysznicowych, farb) z podaniem nazw konkretnych producentów? Te same kolory u różnych producentów mogą różnić się odcieniami.

Odpowiedź

Przygotowując postępowanie przetargowe na remont pomieszczeń zamawiający nie może zawrzeć w kosztorysie materiałów konkretnych producentów (nazw), gdyż zabrania tego przepis art. 29 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.

Stanowisko Urzędu Zamówień Publicznych

Ten sam pogląd prezentowany jest niezmiennie od wielu lat w orzecznictwie, stanowisku UZP, czy też poruszany jest w przykładach naruszeń ustawy Prawo zamówień publicznych dotyczących opisu przedmiotu zamówienia. Przetargi: Ogłoszenia o przetargach z całej Polski >>

Jako przykład można wskazać fragment stanowiska przedstawionego w Informatorze Zamówień Publicznych z lutego 2011r. (Nr 2/2011) w tekście pt: "Kontrola udzielania zamówień publicznych. Przykłady naruszeń ustawy Prawo zamówień publicznych wykrywanych w toku kontroli przeprowadzanej przez Prezesa UZP w zakresie opisu przedmiotu zamówienia" - cyt: "Ustawodawca, co do zasady, w art. 29 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych zakazuje również dokonywania opisu przedmiotu zamówienia poprzez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, wskazuje jednak, że zamawiający może oprzeć opis przedmiotu zamówienia na znakach towarowych, patentach, pochodzeniu produktu w przypadku, gdy jest to uzasadnione specyfiką danego zamówienia i zamawiający nie może w inny sposób opisać jego przedmiotu. Wskazanie więc znaku towarowego, patentu lub pochodzenia jest wyjątkiem od reguły i nie powinno być interpretowane rozszerzająco. W każdym przypadku, gdy obiektywnie możliwe jest opisanie przedmiotu zamówienia w sposób niewymagający ich wskazania, zamawiający powinien się do tego zastosować. Wynika z tego, iż zamawiający nie może używać ww. określeń w każdym przypadku, musi być w stanie wykazać, iż konieczność posłużenia się ww. określeniami spowodowana jest szczególnym rodzajem zamówienia lub niemożnością opisu przedmiotu zamówienia z zastosowaniem obiektywnych cech jakościowych lub technicznych. () Przepis art. 29 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych ma charakter przepisu lex specialis, oznacza to, iż w każdym przypadku, gdy zamawiający ma możliwość opisania przedmiotu zamówienia bez konieczności posłużenia się nazwami własnymi to powinien tak postąpić ."

Uwaga!

Uprawnienie, wskazane w art. 29 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych może być realizowane zatem tylko po spełnieniu wymienionych w tym przepisie przesłanek, a opisowi towarzyszą wyrazy "lub równoważne", co powoduje, iż konkretnie wskazane produkty nabierają przykładowego charakteru, a wykonawca ma prawo przedstawić w składanej przez siebie ofercie produkt bądź jego element inny niż wskazany przez zamawiającego, lecz spełniający wszystkie jego wymagania.

Możliwość zaoferowania materiałów równoważnych

W myśl postanowienia art. 31 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych zamawiający opisuje przedmiot zamówienia na roboty budowlane za pomocą dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych. () opis przedmiotu zamówienia na roboty budowlane musi odpowiadać wymogom wynikającym z art. 29-30 ustawy Prawo zamówień publicznych. Tym samym zamawiający nie może wskazać nazwy konkretnego producenta, a jeżeli konieczność taka wynika ze specyfiki przedmiotu zamówienia musi on dopuścić możliwość zaoferowania materiałów równoważnych co wiąże się z obowiązkiem wskazania jakie cechy lub parametry będą traktowane jako równoważne.

Zamawiający już na etapie przygotowania postępowania na wykonanie projektu powinien umieścić w dokumentacji zapisy obligujące projektanta do wykonania projektu zgodnie z zasadami opisu przedmiotu zamówienia, określonymi w art. 29-30 ustawy Prawo zamówień publicznych. Projektant byłby wówczas zobowiązany do wykonania zamówienia albo poprzez określenie istotnych cech i/lub parametrów materiałów albo też w niektórych przypadkach użyłby przykładowego produktu lecz jednocześnie wskazałby istotę równoważności.

Przykład

Armatura, kolory farb itp. mogą zostać z powodzeniem opisane w inny sposób niż wskazaniem nazwy producenta, na przykład rodzajem materiału, z którego zostały wykonane, wymiarami, kształtem, gramaturą, rodzajem faktury i jej przykładową wielkością i rozmieszczeniem motywów, kolorystyką według systemu RAL. W zaistniałej sytuacji należy więc przeanalizować zapisy umowy zawartej z projektantem pod kątem sporządzenia projektu zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych i ewentualnie wystąpić do projektanta o zmianę w projekcie.

Przetargi bez tajemnic: Wzory dokumentów niezbędnych w przetargach >>

Problem związany z użyciem znaków towarowych dla materiałów i sprzętu w projektach jest bardzo często spotykany. Niestety pamiętać trzeba, że projektant powinien być zobligowany do sporządzenia projektu zgodnie z powyższymi zasadami, a jego praca pod tym kątem powinna zostać zweryfikowana przez zamawiającego. Rozwiązania stosowane przez projektantów wynikają bardzo często z tego, że mają oni w programach wprowadzone katalogi produktów, natomiast konieczność wykonania opisu zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych wymaga większych nakładów pracy.

www.portalzp.pl