Partnerzy serwisu:
W przypadku złożenia fałszywych dokumentów zamawiający zobowiązany jest zawiadomić odpowiednie organy o popełnieniu przestępstwa.

Zamiar pozyskania zamówienia publicznego niejednokrotnie może prowadzić do sytuacji, w której przedsiębiorca dopuszcza się nielegalnych działań dla osiągnięcia korzyści majątkowych. Czasami próby łamania prawa podyktowane są chęcią uratowania przedsiębiorstwa, którego kondycję ekonomiczną może poprawić uzyskanie zamówienia. Czasami działania takie podyktowane są po prostu dążeniem do maksymalizacji zysku. Bez względu na powody skłaniające przedsiębiorców do łamania przepisów zamawiający powinien o tych faktach informować stosowne organa. W praktyce związanej z udzielaniem zamówień publicznych fałszerstwa polegają najczęściej na:

- zmianie daty wystawienia dokumentu tak, aby spełniał wymogi zamawiającego określone w specyfikacji istotnych warunków zamówienia,

- dopisaniu treści korzystnych dla przedsiębiorcy,

- usunięciu adnotacji mogących powodować wykluczenie wykonawcy.

Fałszerstwem jest:

- podrobienie dokumentu,

- przerobienie dokumentu,

- używanie jako autentycznego dokumentu podrobionego lub przerobionego.

Kodeks karny (wprowadzony ustawą z dnia 06 czerwca 1997 r., Dz. U. z 1997 r. Nr 88 poz. 553 ze zm.) w art. 270 stanowi:

§ 1. Kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 2. Tej samej karze podlega, kto wypełnia blankiet, opatrzony cudzym podpisem, niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę albo takiego dokumentu używa.

§ 3. Kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w § 1,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Warto również zauważyć, iż stosownie do art. 297 Kodeksu karnego:

§ 1. Kto, w celu uzyskania dla siebie lub innej osoby kredytu, pożyczki bankowej, gwarancji kredytowej, dotacji, subwencji lub zamówienia publicznego, przedkłada fałszywe lub stwierdzające nieprawdę dokumenty albo nierzetelne, pisemne oświadczenia dotyczące okoliczności mających istotne znaczenie dla uzyskania takiego kredytu, pożyczki bankowej, gwarancji kredytowej, dotacji, subwencji lub zamówienia publicznego, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 2. Tej samej karze podlega, kto wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi nie powiadamia właściwego organu lub instytucji o powstaniu okoliczności mogących mieć wpływ na wstrzymanie lub ograniczenie wysokości udzielonego kredytu, pożyczki bankowej, gwarancji kredytowej, dotacji, subwencji lub zamówienia publicznego.

§ 3. Nie podlega karze, kto dobrowolnie przed wszczęciem postępowania karnego zapobiegł wykorzystaniu kredytu, pożyczki bankowej, gwarancji kredytowej lub subwencji, zrezygnował z zamówienia publicznego lub dotacji uzyskanych w sposób określony w § 1 lub 2 albo zaspokoił roszczenia pokrzywdzonego.

Przestępstwo określone art. 297 § 1 Kodeksu karnego jest przestępstwem formalnym. Z jego popełnieniem będziemy mieli do czynienia już wówczas, gdy sprawca przedłoży fałszywe lub stwierdzające nieprawdę dokumenty albo nierzetelne pisemne oświadczenia, nawet gdy powyższe przedłożenia nie doprowadziły do uzyskania zamówienia publicznego. W przypadkach, gdy sprawca przedłoży dokumenty fałszywe lub stwierdzające nieprawdę albo nierzetelne pisemne oświadczenia, które obiektywnie nie mogły doprowadzić do uzyskania lub wykorzystania przez niego lub inny podmiot zamówienia publicznego, możliwa jest również odpowiedzialność za usiłowanie nieudolne przestępstwa z art. 297 § 1 Kodeksu karnego.

W wyniku stwierdzonego przez zamawiającego podejrzenia popełnienia przez wykonawcę przestępstwa fałszu materialnego dokumentu należy powiadomić prokuraturę lub policję.

Zgodnie z art. 304 kodeksu postępowania karnego (wprowadzonego ustawą z dnia 06 czerwca 1997 r., Dz. U. z 1997 r. Nr 89 poz. 555 ze zm.):

§ 1. Każdy dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję. Przepis art. 191 § 3 stosuje się odpowiednio.

§ 2. Instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub Policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa.

§ 3. Zawiadomienie o przestępstwie, co do którego prowadzenie śledztwa jest obowiązkowe, lub własne dane świadczące o popełnieniu takiego przestępstwa Policja przekazuje wraz z zebranymi materiałami niezwłocznie prokuratorowi.

Obowiązek zawiadomienia odnosi się nie tylko do przestępstw godzących w dobro instytucji, ale także do innych przestępstw ściganych z urzędu, o których instytucja dowiedziała się w związku ze swą działalności ustawową lub statutową. Obowiązek ten ciąży na kierowniku jednostki lub osobie, która według przepisów wewnętrznych zobowiązana została do informowania organów ścigania o przestępstwie.

Niewypełnienie prawnego obowiązku zawiadomienia o przestępstwie może powodować odpowiedzialność karną na podstawie art. 231 Kodeksu karnego tj. za działanie na szkodę interesu publicznego lub prywatnego w wyniku niedopełnienia obowiązku.