Partnerzy serwisu:
Rozpoczęcie działalności gospodarczej wymaga spełnienia licznych wymagań formalnoprawnych, których niezrealizowanie może skutkować odmową rejestracji lub całkowitym zakazem prowadzenia działalności gospodarczej. W jakich sytuacjach przepisy prawa wykluczają możliwość prowadzenia działalności gospodarczej? Jakie branże objęte są szczególnymi regulacjami?

Kto nie może prowadzić firmy? Ograniczenia dotyczące osoby przedsiębiorcy

Polskie prawo precyzyjnie określa sytuacje, w których osoba fizyczna nie może legalnie prowadzić działalności gospodarczej. Obejmują one: 

  • osoby, wobec których sąd orzekł prawomocny zakaz prowadzenia działalności gospodarczej, np. w wyniku skazania za przestępstwo gospodarcze lub skarbowe bądź celowego doprowadzenia do upadłości, 
  • byłych członków organów zarządzających spółek kapitałowych, którym sąd zakazał pełnienia funkcji zarządczych z powodu nadużyć, 
  • osoby ubezwłasnowolnione (całkowicie lub częściowo), pozbawione pełnej zdolności do czynności prawnych, 
  • funkcjonariuszy publicznych: sędziów, prokuratorów, żołnierzy zawodowych, urzędników administracji skarbowej oraz pracowników służb mundurowych, z wyjątkiem sytuacji przewidzianych ustawowo. 

Należy pamiętać, że weryfikacja tych ograniczeń spoczywa głównie na przedsiębiorcy. Urzędnicy nie zawsze dysponują środkami do przeprowadzenia dokładnej kontroli, a składanie fałszywych oświadczeń może prowadzić do odpowiedzialności karnej i usunięcia z ewidencji bądź rejestru przedsiębiorców. 

Jakie branże wymagają koncesji lub zezwolenia?

Prowadzenie niektórych branż wymaga uzyskania specjalnych zezwoleń, koncesji lub wpisów do rejestrów działalności regulowanej. Do tych branż należą: 

Działalności koncesjonowane: 

  • wydobycie kopalin (górnictwo), 
  • obrót paliwami i energią, 
  • ochrona osób i mienia, 
  • transport kolejowy, 
  • sprzedaż broni i amunicji. 

Działalności regulowane lub wymagające zezwolenia: 

  • usługi turystyczne (biura podróży), 
  • usługi detektywistyczne i ochroniarskie, 
  • transport drogowy osób (np. taksówki), 
  • sprzedaż alkoholu (wymagające zezwoleń organów gminnych), 
  • prowadzenie kantorów wymiany walut. 

Nieposiadanie wymaganych zezwoleń przed rozpoczęciem działalności wiąże się z konsekwencjami prawnymi, administracyjnymi i finansowymi, a nawet karnymi. 

Ograniczenia lokalne i środowiskowe: sanepid i przepisy gmin 

Dodatkowe wymogi wynikają również z prawa lokalnego oraz przepisów ochrony środowiska i zdrowia publicznego. Przykłady to: 

• działalność gastronomiczna, która wymaga zgody Państwowej Inspekcji Sanitarnej (sanepidu), 

• działalność warsztatów samochodowych, lakierni czy pralni, podlegająca restrykcyjnym normom środowiskowym, 

• handel obwoźny, który może być ograniczony uchwałami lokalnych samorządów. 

Podsumowanie: planujesz założyć firmę – zacznij od weryfikacji przepisów 

Przed rozpoczęciem działalności gospodarczej konieczne jest staranne sprawdzenie, czy nie istnieją żadne przeszkody o charakterze podmiotowym lub przedmiotowym. Szczególną uwagę należy zwrócić na branże wymagające dodatkowych zezwoleń i koncesji. Zaniedbania w tym zakresie mogą prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych oraz finansowych. 

W razie jakichkolwiek wątpliwości zalecane jest skorzystanie z profesjonalnej pomocy prawnej lub doradztwa podatkowego. Szczegółowe informacje dostępne są również na portalu www.biznes.gov.pl. Rozpoczęcie działalności gospodarczej to nie tylko możliwość realizowania własnych pomysłów, ale także odpowiedzialność za przestrzeganie obowiązujących norm prawnych. 

  • Pojęcie przedsiębiorcy w świetle ustawy Prawo przedsiębiorców

    Jak założyć firmę
    dr Tomasz Góra
    Z uwagi na dynamiczny rozwój mikroprzedsiębiorczości, modelu gospodarki cyfrowej oraz wzrastającą rolę elastycznych form zatrudnienia, coraz istotniejsze staje się precyzyjne zdefiniowanie pojęcia "przedsiębiorca" na gruncie przepisów prawa.
    W Polsce status przedsiębiorcy może mieć: osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą.
  • Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą?

    jednoosobowa działalność gospodarcza
    dr Tomasz Góra
    Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej to prosty sposób na rozpoczęcie własnej przygody z biznesem. W tym poradniku znajdziesz szczegółowe omówienie tego, kto może zarejestrować taką działalność, jakie dokumenty są potrzebne i jakie decyzje trzeba podjąć na początku swojej drogi jako przedsiębiorca.
    Proces rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej jest prostszy niż się wydaje.
  • Jak założyć spółkę z o.o.? Podstawy rejestracji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

    spółka z.o.o.
    dr Tomasz Góra
    Coraz więcej osób decyduje się na prowadzenie biznesu w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest to jedna z coraz częściej wybieranych form prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce - zarówno przez osoby prywatne, jak i inwestorów.
    Spółka z o.o. to jedna z coraz częściej wybieranych form prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.
  • Obowiązki przedsiębiorcy po rejestracji firmy

    Jak założyć firmę
    dr Tomasz Góra
    Zarejestrowałeś firmę i myślisz, że najtrudniejsze już za tobą? Tymczasem to dopiero początek. Wielu początkujących przedsiębiorców nie zdaje sobie sprawy, że samo wpisanie firmy do rejestru to tylko formalny start, a prawdziwe obowiązki zaczynają się zaraz potem. Co trzeba zrobić, żeby uniknąć kar, odsetek i nieprzyjemnych wizyt z urzędów?
    Rejestracja firmy to dopiero pierwszy krok - na przedsiębiorcy spoczywa szereg obowiązków, które musi spełnić, by zgodnie z prawem prowadzić działalność gospodarczą.