Partnerzy serwisu:
Czym jest gwarancja wadialna? Jaki jest okres ważności wadium? Jakie są przepisy w ustawie Prawo zamówień publicznych? Wyjaśniamy.

W świetle przepisów art. 97 ust. 5 ustawy Prawo zamówień publicznych oraz art. 98 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, uzasadnione jest przyjęcie stanowiska, że gwarancja wadialna, przewidująca obowiązek zgłoszenia przez zamawiającego żądania zapłaty wyłącznie w terminie ważności wadium równemu terminowi związania ofertą jest prawidłowa, a w konsekwencji brak jest uzasadnienia dla odrzucenia oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Prawo zamówień publicznych.

Powyższe wynika z faktu, że gwarancja wadialna powinna umożliwiać zaspokojenie roszczeń zamawiającego związanych ze zdarzeniami wskazanymi w art. 98 ust. 6 ustawy Prawo zamówień publicznych, zaistniałymi w terminie związania ofertą. Zasadniczym celem i istotą wadium jest zabezpieczenie ciążącego na wykonawcy obowiązku zawarcia umowy, zatem czas ważności wadium nie może być dłuższy niż termin związania wykonawcy złożoną w postępowaniu ofertą. W świetle przepisów art. 97 ust. 5 w zw. z art. 98 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych należy przyjąć, że brak jest podstawy prawnej nakazującej wykonawcy utrzymanie wadium w okresie przypadającym po upływie terminu związania ofertą[1].

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że czynność odrzucenia oferty skutkuje wyeliminowaniem oferty z postępowania i tym samym zamyka wykonawcy drogę do uzyskania zamówienia publicznego, a więc w sposób kategoryczny kształtuje jego sytuację prawną. Z tego względu zastosowanie przepisu art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Prawo zamówień publicznych może mieć miejsce wyłącznie w sytuacjach precyzyjnie określonych, a także powinno być uzasadnione w niebudzący wątpliwości sposób. Z uwagi na sankcyjny charakter przesłanki z art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Prawo zamówień publicznych, nie jest możliwe rozszerzające jej interpretowanie, czy też stosowanie omawianego przepisu w sytuacjach innych, niż konkretnie wyrażone w Prawie zamówień publicznych.

W świetle przepisów art. 97 ust. 5 w zw. z art. 98 ust. 1 pkt 1 Prawa zamówień publicznych, uzasadnione jest przyjęcie, że gwarancja wadialna przewidująca obowiązek zgłoszenia przez zamawiającego żądania zapłaty wyłącznie w terminie ważności wadium równemu terminowi związania ofertą jest prawidłowa, a co za tym idzie, oferta wykonawcy, który wniósł wadium w taki sposób nie podlega odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Prawo zamówień publicznych.

Na podkreślenie zasługuje, że omawiane zagadnienie stanowiło przedmiot orzeczeń Sądu Zamówień Publicznych. Przykładowo w wyroku z dnia 22 kwietnia 2022 r. (sygn. akt: XXIII Zs 13/22)  oraz w wyroku z dnia 1 sierpnia 2022 r. (sygn. akt: XXIII Zs 81/22, XXIII Zs 84/22) Sąd uznał, że przepisy ustawy Pzp nie przewidują możliwości ustanawiania dodatkowego terminu na zgłoszenie przez zamawiającego roszczeń gwarantowi po upływie terminu związania ofertą.

Autor: Marek Okniński

[1] patrz: opinia Urzędu Zamówień Publicznych, www.uzp.gov.pl